สำนักงานประชาสัมพันธ์จังหวัดแพร่รายงานว่า วันนี้(23ก.ย.64) เวลา 09.30 น. ที่ห้องประชุมจดหมายเหตุ ศาลากลางจังหวัดแพร่ นายสมหวัง พ่วงบางโพ ผู้ว่าราชการจังหวัดแพร่เป็นประธานการประชุมหารือการปรับปรุงอนุสาวรีย์พระยาไชยบูรณ์และภูมิทัศน์โดยรอบ
 

พระยาไชยบูรณ์ หรือ พระยาราชฤทธานนท์พหลภักดี (นามเดิม ทองอยู่ สุวรรณบาตร) ข้าหลวงกำกับราชการเมืองแพร่ ผู้ซึ่งไม่ยอมแพ้ มีวีรกรรมอันดีงาม ที่เป็นคติเตือนใจแก่บรรดาข้าราชการและประชาชนรุ่นหลังให้ระลึกถึง พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว ได้ทรงโปรดให้สร้างอนุสาวรีย์พระยาไชยบูรณ์ขึ้น ปัจจุบันตั้งอยู่ถนนยันตรกิจโกศล หมู่ 7 บ้านพระยาไชยบูรณ์ ตำบลนาจักร อำเภอเมืองแพร่ เพื่อเป็นเครื่องหมายแห่งความกล้าหาญ เสียสละ และความจงรักภักดี
 

และเนื่องจากปัจจุบันอนุสาวรีย์พระยาไชยบูรณ์และบริเวณโดยรอบอยู่ในสภาพชำรุดทรุดโทรมตลอดจนองค์ประกอบรูปปั้นพระยาไชยบูรณ์ยังไม่สมบูรณ์ จังหวัดแพร่จึงได้นมัสการ พระครูวิฑิตพิพัฒนาภรณ์ เจ้าอาวาสวัดพระธาตุสุโทนมงคลคีรี พร้อมด้วยผู้เกี่ยวข้องมาประชุมหารือ เพื่อเป็นการสร้างอนุสาวรีย์พระยาไชยบูรณ์ และปรับปรุงภูมิทัศโดยรอบให้เป็นไปด้วยความเรียบร้อย
 

ประวัติการก่อสร้างอนุสาวรีย์พระยาไชยบูรณ์นั้น ตามหลักจารึกฐานอนุสาวรีย์พระยาฤทธานนท์ พหลภักดีฯ ปี พ.ศ. 2445 (กองหอสมุดแห่งชาติ กำหนดเป็น “พร.8”) ลักษณะ หินอ่อนสีขาว แผ่นรูปหกเหลี่ยม ปรากฏเนื้อหาโดยสังเขปว่า พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว (ร.5) โปรดให้สร้างอนุสารรีย์แต่พระยาไชบูรณ์ (ทองอยู่ ซึ่งเสียชีวิตในการต่อสู้กับกบฎเงี้ยวที่จังหวัดแพร่เมื่อ พ.ศ. 2445 และพระราชทานบรรดาศักดิ์เป็นพระยาราชฤทธานนท์พหลภักดี มีการปรับปรุงครั้งที่ 2 เมื่อปี 2532 และปรับปรุงครั้งที่ 3 เมื่อปี 2556 ปัจจุบันอยู่ในความดูแลขององค์การบริหารส่วนตำบลนาจักร
 

สำหรับการตรวจสอบพื้นที่อนุสาวรีย์ฯ ซึ่งตามเอกสารสิทธิ์มีเนื้อที่ประมาณ 1 ไร่ 75 ตารางวาเศษ เนื่องจากแนวเขตในเอกสารสิทธิ์ไม่ตรงกับแนวเขตปัจจุบัน ทางสำนักงานที่ดินจังหวัดแพร่แจงว่า เนื่องจากมีการบริจาคพื้นที่เพิ่มเติมในภายหลัง ทำให้พื้นที่ไม่ตรงกับเอกสารสิทธิ์เดิม ซึ่งจะมีการรังวัดใหม่
 

ส่วนของรูปแบบการปรับปรุงนั้น ที่ประชุมได้เลือกเอาแบบของสำนักงานโยธาธิการและผังเมืองจังหวัดแพร่ซึ่งออกแบบ และประเมินราคา เพื่อจะได้นำเสนอไปยังสำนักศิลปากรที่ 7 เชียงใหม่ กรมศิลปากร พิจารณาเห็นชอบ โดยจะมีทางคณะกรรมการอนุสาวรีย์แห่งชาติ และหน่วยงานของกรมศิลปากร ในการพิจารณาอีกครั้งหนึ่ง /. 
 

ฉัตรชัย พวงขจร / ข่าว
สำนักงานประชาสัมพันธ์จังหวัดแพร่